باسمه تعالی علیکم السلام و رحمة الله و برکاته. در این جا باید دو مطلب مورد بررسی قرار گیرد یکی اینکه باید چه کسی مسجود باشد و دوم اینکه سجده باید بر چه چیزی صورت بگیرد ، و بتعبیر دیگر باید فرق بین مسجود و مسجد روشن گردد تا جواب اشکال فوق نیز واضح شود . مسلم است که باید مسجود ، خداوند متعال باشد وبس و سجده برای غیر خدا جایز نیست ، اما وقتی که سجده کننده میخواهد سجده کند باید در حال نماز هفت موضع را بر زمین بگذارد که عبارت است از پیشانی و دو کف دست و دو زانو و دو انگشت بزرگ پا و در غیر سجدۀ نماز نیز باید حتما پیشانی بر زمین گذاشته شود تا سجده تحقق پیدا کند زیرا تا پیشانی بر زمین گذاشته نشود سجده صدق نخواهد کرد . در مذاهب اهل سنت و مذهب تشیع در اینکه باید مسجود خداوند متعال باشد اختلافی وجود ندارد و هردو فرقه سجده را برای غیر خداوند متعال جایز نمیدانند ، بلکه اختلاف در موضع سجده یا بتعبیر دیگر در مسجد است که پیشانی بر روی چه چیزی قرار گیرد و معلوم است که مسجد یا محل سجده نمیتواند مسجود باشد وگرنه باید حکم به مشرک بودن همه مسلمانان کرد چونکه همه بر چیزی سجده میکنند و موقع سجده پیشانی را بر چیزی میگذارند ، مثل فرش اعم از قالین و موکت و گلیم و غیره یا خاک و سنگ و اشیاء دیگر . بنا براین در مذاهب اهل سنت سجده بر هر چیزی که طاهر و مباح باشد جایز است بخلاف مذهب اهل تشیع که فقط سجده را بر زمین یا بر چیزی که از زمین باشد و برای خوردن و پوشیدن مورد استفاده قرار نگیرد و در عین حال پاک و مباح باشد جایز میدانند و بر غیر زمین یا چیزی که از زمین نباشد مثل پلاستیک و پشم و فرش یا چیزی که از زمین باشد و برای خوردن و پوشیدن استفاده شود جایز نمیدانند، پس از نظر مذهب امام صادق علیه السلام سجده بر پنبه و کتان و پشم و اشیاء پلاستیکی و میوه ها و غلات و سبزیجات و غیره که از زمین هستند و خوردنی یا پوشیدنی میباشند جایز نیست و اگر کسی به این اشیاء در موقع سجدۀ نماز پیشانی خود را بگذارد نمازش باطل است . پس بر هرچیزی که شیعیان سجده را جایز میدانند ، از نظر فقهای مذاهب اربعه هم جایز است چون جواز سجده بر زمین یا چیزهای که از زمین است مورد اتفاق همه مسلمانان میباشد اما در بعضی چیزهای که اهل سنت سجده را جایز میدانند از نظر اهل تشیع جایز نیست مثل خوردنی ها و پوشیدنیها . دلیل شیعیان بر عدم جواز سجده بر غیر زمین و چیزی که از زمین است و خوردنی و پوشیدنی نیست روایاتی است که از طریق ائمه اهل البیت علیهم السلام نقل شده است از جمله این روایت که مرحوم صدوق در علل الشرایع و غیر ایشان از امام صادق علیه السلام نقل کرده اند که که در جواب سؤال از چیزی که سجده بر آن جایز نیست و چیزی که سجده بر آن جایز است و هم چنین بیان علت عدم جواز بر خوراکیها و پوشاکیها فرمود : " السُّجُودُ لَا يَجُوزُ إِلَّا عَلَى الْأَرْضِ أَوْ عَلَى مَا أَنْبَتَتِ الْأَرْضُ إِلَّا مَا أُكِلَ أَوْ لُبِسَ فَقَالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا الْعِلَّةُ فِي ذَلِكَ قَالَ لِأَنَّ السُّجُودَ خُضُوعٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَا يَنْبَغِي أَنْ يَكُونَ عَلَى مَا يُؤْكَلُ وَ يُلْبَسُ لِأَنَّ أَبْنَاءَ الدُّنْيَا عَبِيدُ مَا يَأْكُلُونَ وَ يَلْبَسُونَ وَ السَّاجِدُ فِي سُجُودِهِ فِي عِبَادَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَا يَنْبَغِي أَنْ يَضَعَ جَبْهَتَهُ فِي سُجُودِهِ عَلَى مَعْبُودِ أَبْنَاءِ الدُّنْيَا الَّذِينَ اغْتَرُّوا بِغُرُورِهَا " سجده جایز نیست مگر بر زمین و چیزی که از زمین میروید مگر چیزهای که برای خوردن و پوشیدن است ، پس راوی عرض کرد : فدایت گردم ، علت اینکه سجده فقط بر زمین و آنچه از زمین است و خوردنی و پوشیدنی نیست جایز است و بر غیر آن جایز نیست چیست ؟ امام علیه السلام فرمود : برای اینکه سجده خضوع برای خداوند متعال است پس سزاوار نیست که بر ملبوسات و مأکولات باشد ، زیرا که فرزندان دنیا (دنیا پرستان) بندگان مأکولات و ملبوسات میباشند ، و کسیکه برای خداوند متعال سجده میکند ، در حال عبادت خداوند است پس درست نیست که پیشانیش را بر چیزی بگذارد که معبود فرزندان دنیا است ، کسانی که فریب غرور دنیا را خورده اند (وسایل الشیعه باب 1 از ابواب ما یسجد علیه) . از طرف دیگر حتی بر فرض جواز سجده بر عموم اشیاء ، سجده بر خاک افضل است زیرا که سجده خضوع عبد در برابر عظمت مولی و ذلت بنده در برابر عزت خداوند متعال است پس چه خوب است که انسان بالاترین عضو بدن را که جبهه و پیشانی است بر پست ترین اشیاء که خاک است بگذارد و بهمین لحاظ در مذاهب دیگر نیز سجده بر خاک باید افضل باشد و در صحاح و مسانید اهل سنت نیز نقل شده است که مسجد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرش نداشته و آنحضرت و اصحاب کبارش بر روی خاک زمین مسجد سجده میکردند . تربت کربلاء نیز خاک است و چون سجده بر خاک جایز است بر تربت کربلاء نیز جایز است و انتخاب این خاک از طرف شیعیان برای محل سجده از این جهت است که خاکیست مقدس و پاک ، چون کربلاء محل جانفشانی بهترین بندگان مخلص خداوند و مکان جهاد خالصانه بر ضد دشمنان انسانیت و اسلامیت است . علت اینکه شیعیان تربت را بشکل مهر میسازند این است که چون مساجد و منازل در عصور متأخره همه دارای فرش میباشند و ممکن نیست که موقع سجده فرش کنار زده شود ، حمل خاک هم باعث میشود که فرش مسجد یا خانه پر از خاک گردد ، بهمین لحاظ خاک بصورت مهر ساخته میشود تا هم حمل آن آسان گردد و هم سجده بر چیزی که بر آن درست است تحقق پیدا کند . ضمنا از نظر مذهب شیعیان سجده بر تمام خاکهای عالم با دو شرط پاک بودن و مباح بودن جایز است و واجب نیست که حتما بر خاک کربلاء یا دیگر بقاع متبرکه باشد .